Hoe zit het met opleiding in de Specific en Open category?

Er is veel onduidelijkheid over het verlengen van de opleidingen en over wat je nu voor wat moet hebben in de Specific category. Wat nu blijkt uit onze correspondentie met ILT en vliegschool Dutch Drone Academy is dat het allemaal iets anders zit dan dat wij dachten en lazen op internet. Er is (nog) géén koppeling tussen de bewijzen uit de Specific category en de Open category. In praktijk wil je natuurlijk beiden hebben, want het is onpraktisch om alles in de Specific category te vliegen.

Open category

Voor het vliegen in de Open category is A1/A3 en soms A2 vereist, afhankelijk van het type drone. Verlengen kan nog niet want er zijn nog geen entiteiten aangewezen. Wel kun je het examen opnieuw maken en zo verkrijg je alsnog een nieuw bewijs. Bij de Open category geldt dat je alleen het hoogste bewijs hoeft te verlengen, namelijk A2. RDW beheert de vliegbewijzen nu.

Verlengen kan nu nog alleen door het volgen van de volledige onlinetraining en het succesvol afleggen van het theorie-examen is. Dat gaat wel veranderen volgend jaar.

Specific category

Voor het vliegen in de Specific category werkt dit anders.

PDRA-S01

Vlieg je onder PDRA-S01 dan heb je volgens AMC4 Article 11 PDRA-S01 paragrafen 5.3.4 en 5.3.5 een STS-01 certificaat nodig en A1. Dat bestaat uit theorie en praktijk. De theorie is 5 jaar geldig. De praktijk kent geen verloopdatum.

De eisen voor verlenging van het STS-vliegbewijs binnen de geldigheidsperiode staan vermeld onder punt 3 van UAS.STS-01.020 UAS operations in STS-01. Let op: op dit moment zijn er nog geen entiteiten aangewezen (designated) door DGLM om een refresher training (theorie) te mogen geven. Dit betekent dat verlenging alleen mogelijk is door demonstratie van de competenties zoals genoemd wordt onder 3a. Dit betekent: 

• Het volgen van een onlinetraining en het succesvol afleggen van het theorie-examen voor A1 bij een aangewezen (designated) entiteit, zoals genoemd wordt onder 2a én daarnaast:
• Het succesvol afleggen van het theorie-examen voor STS-01/02 bij een aangewezen (designated) entiteit, zoals genoemd wordt onder 2b.

SORA

Vlieg je onder de SORA, dan moet de piloot bewijzen dat hij/zij voldoet aan de gestelde eisen van de organisatie die staan in de syllabus van het handboek. SORA is natuurlijk maatwerk en daarvoor zijn (nog) geen vastgestelde en geaccrediteerde opleidingen. Wel adviseren wij altijd om een uitgebreide opleiding bij een erkende vliegschool te volgen, tenzij de kennis en ervaring in de organisatie al ruimschoots aanwezig is. De opleiding mag je doen bij een vliegschool of zelf organiseren. In alle gevallen moet je daarvan bewijsmateriaal hebben. Er is geen verloopdatum.

In onze handboeken staat dat ook voor de Specific category de vliegbewijzen uit de Open category vereist zijn. Dat is dus niet correct, maar nu wel zo afgesproken. Het OM is leidend. In praktijk is dat natuurlijk wel handig omdat vliegen in de Open category soms handiger uitkomt. Wij adviseren daarom om ook de bewijzen in de Open category up to date te houden.

Vliegscholen

Er zijn in Nederland vier erkende dronevliegscholen waar je terecht kunt voor alle genoemde opleidingen:

1. Dutch Drone Academy in Lelystad (praktijk, theorie online)
2. Drone Flight Academy in Valkenburg (Leiden) en Twente Airport (klassikaal en praktijk)
3. Droneclass in Duiven (praktijk, theorie online)
4. Omnidrones in Groningen

Current blijven

Vliegen in de Specific category ook vraagt om een periodieke currency training om de procedures steeds beter te leren kennen en de praktijk te blijven oefenen. Dat kan jaarlijks of maandelijks zijn. Het staat in je handboek.

Casus

Stel ik heb nu A1/A3, A2 en STS-01 (praktijk en theorie) omdat ik een vergunning heb in de Specific category op basis van PDRA-S01. STS-01 verloopt op 1 juni 2026. Dat is alleen het theoretische deel. A1/A3 en A2 verloopt op 17 juni 2026.

Wat moet ik verlengen en hoe werkt dat? Antwoord:

• Je moet STS-01 verlengen voor 1 juni 2026 en daar hoort A1 ook bij.
• Als je ook wilt blijven vliegen in de Open category, dan moet A2 verlengen (dat verlengt automatisch A1 en A3).
• Het handigste is dus om zowel voor A2 + STS-01 opnieuw de theorie-examens af te leggen. Dan krijg A1 en A3 erbij. Praktijk hoeft niet opnieuw bewezen te worden.

Samengevat

Voor de Open category hoeft alleen A2 te worden verlengd en daarmee verleng je automatisch A1 en A3. Verlengen doe je nu nog door opnieuw examen te doen.

Voor de PDRA-S01 Specific vergunning moet je STS-01 verlengen (theorie) en A1 is vereist. Ook hiervoor geldt dat je opnieuw examen moet doen. Wij adviseren je A2 en STS-01 te verlengen zodat je A1/A3 ook automatisch worden verlengd.

Voor de SORA vergunning geldt dit allemaal niet, maar moet je volgens de handboeken wel A1/A3 en A2 hebben. Daarmee dek je een klein deel van de vereisten af en er is dus aanvullende opleiding nodig.

Toekomstige ontwikkelingen

EASA Task Force Crew Training

Op dit moment wordt er in de EASA Task Force Crew Training gewerkt aan één basisopleiding voor de Specific categorie. Hierbij wordt ook gekeken naar onze vraag: is het mogelijk om de vliegbewijzen voor de Open en Specific categorie meer op elkaar af te stemmen, waardoor je misschien wel zou kunnen spreken over een rangorde, waardoor verlenging in de toekomst mogelijk eenvoudiger wordt.

Samenvoeging RDW en ILT bewijzen

De database voor de Specific category van ILT en die van de open categorie van RDW zijn nu nog gescheiden. Dit zou komend jaar samengevoegd worden bij de RDW en er zal ook een centrale examen vragendatabase komen voor de open categorie waar de scholen gebruik van moeten gaan maken.

Meer weten?

Drone Consultancy volgt deze ontwikkelingen en regelt de Operationele Autorisatie (OA) namens haar klanten — van voorbereiding tot goedkeuring. Neem deel aan een workshop of vraag een consult aan om meer te weten te komen. Wij hebben ruime ervaring met dit soort aanvragen.